Rynek Kościuszki w Białymstoku

Rynek Kościuszki w Białymstoku jest zespołem architektonicznym, położonym w centrum miasta. Ciągnie się on od Placu Jana Pawła II, poprzez pierzeję południową z ulicą Suraską, do pierzei północnej z ul. Lipową. Pierzeję zachodnią tworzy linia zabudowy budynków pomiędzy ulicą Suraską a ulicą Lipową, na wysokości ul. Spółdzielczej.

Na białostockim Rynku, po jego wschodniej stronie, stoi najstarszy zabytek Białegostoku – kościół farny z 1621 roku. Został on ufundowany przez Piotra Wiesiołowskiego Młodszego. W czasie kiedy rezydował tu Jan Klemens Branicki, przebudowano ten obiekt na styl rokokowy. W starym kościele Wiesiołowskiego można zobaczyć osiemnastowieczne organy oraz pomnik J. K. Branickiego. Ten monument stanowi jeden z najokazalszych przykładów rzeźby nagrobkowej z drugiej połowy XVIII wieku.

Rynek Kościuszki w Białymstoku

Na promenadzie Kościuszki można także zwiedzić neogotycki kościół wykończony w XX wieku. Stanowi on charakterystyczną, trzynawową budowlę z czerwonej cegły. Projektantem świątyni był Józef Pius Dziekoński.

W 1753 roku, po pożarze miasta, jego właściciel – J. K. Branicki dokonał przebudowy Białegostoku. Powstało wtedy kilka budynków, np. ratusz z wieżą zegarową. Jego budowa trwała do 1761 roku. Do dziś stoi on w centrum miasta. Do wybuchu II wojny światowej białostocki ratusz pełnił funkcję handlową – stały tam bowiem kramy kupieckie. Zaś jego wieża była wówczas wykorzystywana jako punkt obserwacyjny straży pożarnej. W 1940 roku Rosjanie rozebrali budynek. Na jego miejscu chciano postawić pomnik Stalina. Na szczęście nigdy do tego nie doszło. Ratusz odbudowano w latach 1954-1958. Obecnie budynek zajmowany jest przez Muzeum Podlaskie w Białymstoku.

Przy Rynku stoi także tzw. cekhauz, czyli hetmańska zbrojownia. Jest to budowla w kształcie osiemnastowiecznego dworku szlacheckiego w stylu barokowo-klasycystycznym. Kiedyś funkcjonowała jako magazyn dla sprzętu strażackiego, dziś jest siedzibą Wojewódzkiego Archiwum Państwowego.

Do białostockich obiektów zabytkowych należy również dawna austeria. Dziś karczma zajmowana jest przez restaurację Astoria. Jest to dwukondygnacyjny budynek, posiadający mansardowy dach z lukarnami oraz balkon ozdobiony portykiem. Fronton wsparty jest na dwóch kolumnach.

Rynek Kościuszki w Białymstoku

Centralny plac białostocki podzielony jest na:

Pierzeję północną (można tu znaleźć Archikatedrę białostocką Wniebowzięcia NMP czy pomnik J. Piłsudskiego, znajdujący się przy Archiwum Państwowym)
Pierzeję południową
Pierzeję zachodnią (mieszczą się na niej odbudowane po wojnie kamieniczki, których elewacje zdobione są techniką sgraffito)

Rynek Kościuszki w Białymstoku został wpisany do rejestru zabytków w 2008 roku.

Brak komentarzy.

Zostaw komentarz